Portrety Uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, S−Ż

Część trzecia (S−Ż) tomu trzeciego "Portretów Uczonych" zawiera eseje biograficzne poświęcone wybitnym postaciom, których najbardziej znacząca działalność naukowa i dydaktyczna przypadła po 1945 roku. Mowa będzie zatem o osobach stopniowo, ale konsekwentnie odtwarzających Uniwersytet po zniszczeniach wojennych oraz budujących jego pozycję społeczną i rangę naukową.

Przedstawione w tomie trzecim "Portretów” grono 186 uczonych cechuje duże zróżnicowanie. Niektórzy z nich urodzili się jeszcze w XIX wieku, wyższe wykształcenie zdobyli w czasie I wojny światowej lub tuż po niej, kariery zawodowe rozpoczynali i kontynuowali w latach II Rzeczypospolitej, po II wojnie stając się środowiskowymi autorytetami. Inni decydowali się na emigrację, zrywając więzi z Uniwersytetem, ale zarazem odnosząc niekwestionowane sukcesy naukowe i utrzymując kontakty z krajem. Byli jednak i tacy, którzy właśnie wtedy, po wojnie, z zagranicy do kraju przyjechali. Skomplikowanie ludzkich losów spowodowało, że decyzja o przypisaniu konkretnej postaci do tomu drugiego lub trzeciego musiała mieć charakter arbitralny. Najliczniej na kartach niniejszego tomu są reprezentowani uczeni urodzeni pomiędzy wielkimi wojnami, ukształtowani w dwudziestoleciu i z takim zapleczem moralnym oraz intelektualnym funkcjonujący w powojennej rzeczywistości. Pojawiają się tu także osoby, których całe świadome życie, łącznie z intelektualną formacją, upłynęło w czasach PRL oraz w okresie po odzyskaniu przez Polskę pełnej suwerenności.

Część tekstów powstała specjalnie na potrzeby Monumentów, wiele było pisanych przez bliskich współpracowników danego uczonego, niektóre są przedrukami wcześniejszych publikacji. Zamierzeniem redaktorów naukowych nie było stworzenie zbioru zwięzłych biogramów typu słownikowego, lecz przybliżenie zainteresowanym czytelnikom najwybitniejszych postaci środowiska uniwersyteckiego – stąd teksty zarówno eseistyczne czy wspomnieniowe, jak i bardziej naukowe, obudowane odnośnikami i przypisami. Przy każdym eseju zamieszczono także standardowy biogram encyklopedyczny.

Trzy tomy "Portretów Uczonych" (podzielone na sześć części) zawierają teksty o wybitnych uczonych – profesorach Uniwersytetu Warszawskiego, których działalność naukowa, praca dydaktyczna i organizacyjna pozostały w pamięci szeroko pojmowanego środowiska naukowego. Bohaterowie esejów są związani ze wszystkimi dziedzinami nauki reprezentowanymi na Uniwersytecie Warszawskim: humanistycznymi, społecznymi, ścisłymi, przyrodniczymi, medycznymi i artystycznymi. Wybór nie był łatwy i wymagał wielu konsultacji. Warto zaznaczyć, że lista uczonych ograniczona jest do osób nieżyjących.

Portrety Uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, A−K

Portrety Uczonych. Profesorowie Uniwersytetu Warszawskiego po 1945, L−R

Zobacz inne książki z serii: Monumenta Universitatis Varsoviensis »

Tomasz Majewski,
ABDON STRYSZAK 1908–1995
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.236-241

Jerzy Szacki,
ADAM SCHAFF 1913–2006
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.56-65

Zofia Kielan-Jaworowska,
ADAM URBANEK 1928–2014
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.428-435

Józef Hurwic, https://orcid.org/
Duda Roman,
ALFRED TARSKI 1901–1983
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.362-367

Tomasz Majewski,
ALINA SKIRGIEŁŁO 1911–2007
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.120-127

Tadeusz Majda, https://orcid.org/
ANANIASZ ZAJĄCZKOWSKI 1903–1970
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.536-547

Ludwik Natanson, https://orcid.org/
ANDRZEJ SOŁTAN 1897–1959
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.146-153

Andrzej Szyjewski,
ANDRZEJ WIERCIŃSKI 1930–2003
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.464-473

Manikowski Adam,
ANDRZEJ WYCZAŃSKI 1924–2008
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.518-525

Małgorzata Karpińska,
ANDRZEJ ZAHORSKI 1923–1992
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.526-535

Bieliński Piotr,
ANNA SADURSKA 1924–2004
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.10-19

Anna Mączakowa, https://orcid.org/
ANNA ŚWIDERKÓWNA 1925–2008
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.338-347

Duda Roman,
ANTONI SZCZEPAN ZYGMUND 1900–1992
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.610-615

Wroczyński Tomasz,
ARTUR SANDAUER 1913–1989
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.36-47

Halina Manikowska,
BENEDYKT ZIENTARA 1928–1983
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.582-595

Irena Wojnar,
BOGDAN SUCHODOLSKI 1903–1992
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.242-257

Grządziel Karolina,
BRONISŁAW ZAWADZKI 1903–1957
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.576-581

Stolarski Ryszard,
DAVID SHUGAR 1915–2015
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.98-105

Teisseyre Roman,
EDWARD STENZ 1897–1956
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.206-211

Karol Sauerland,
ELIDA MARIA SZAROTA 1904–1994
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.278-293

Tomasz Majewski,
FRANCISZEK STAFF 1885–1966
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.162-169

Grzegorzewska Małgorzata,
GRZEGORZ SINKO 1923–2000
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.112-119

Zakrzewski Andrzej,
JAKUB SAWICKI 1899–1979
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.48-55

Michał Szulczewski,
JAN SAMSONOWICZ 1888–1959
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.20-35

Krzysztof Pietrzykowski,
JAN WASILKOWSKI 1898–1977
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.454-463

Lipczyński Krzysztof,
JAN ZAORSKI 1887–1956
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.554-563

Jacek Ciborowski, https://orcid.org/
JANUSZ ZAKRZEWSKI 1932–2008
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.548-553

Izdebski Hubert,
JERZY STAROŚCIAK 1914–1974
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.170-179

Andrzej Śródka,
JULIAN WALAWSKI 1898–1975
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.436-443

Grządziel Karolina,
JULIUSZ STANISŁAW ZWEIBAUM 1887–1959
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.606-609

Leśniakowska Marta,
JULIUSZ STARZYŃSKI 1906–1974
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.180-197

Jan Burchart, https://orcid.org/
KAZIMIERZ SMULIKOWSKI 1900–1987
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.136-145

Musiał Agata,
KAZIMIERZ STOŁYHWO 1880–1966
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.222-229

Jan Woleński, https://orcid.org/
Jacek Hołówka, https://orcid.org/
KLEMENS SZANIAWSKI 1925–1990
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.266-277

Marian Grynberg,
LEONARD SOSNOWSKI 1911–1986
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.154-161

Marian Plezia, https://orcid.org/
LIDIA WINNICZUK 1904–1993
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.474-487

Henryk Chudak,
MACIEJ ŻUROWSKI 1915–2003
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.630-636

Grzegorzewska Małgorzata,
MARGARET SCHLAUCH 1898–1986
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.66-75

Katarzyna Sójka-Zielińska, https://orcid.org/
MICHAŁ SCZANIECKI 1910–1977
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.76-87

Jan Białostocki, https://orcid.org/
MICHAŁ WALICKI 1904–1966
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.444-453

Ryszard W. Gryglewski, https://orcid.org/
MŚCIWÓJ SEMERAU-SIEMIANOWSKI 1885–1953
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.88-97

Małgorzata Wierzbicka,
PIOTR STREBEYKO 1907–2003
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.230-235

Henryk Kupiszewski, https://orcid.org/
RAFAŁ TAUBENSCHLAG 1881–1958
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.384-403

Duda Roman,
ROMAN SIKORSKI 1920–1983
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.106-111

Mieczysław Omyła, https://orcid.org/
ROMAN SUSZKO 1919–1979
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.258-265

Pilch Tadeusz,
Wiesław Theiss,
RYSZARD WROCZYŃSKI 1909–1987
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.504-517

Prof. Markowski Andrzej,
STANISŁAW SKORUPKA 1906–1988
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.128-135

Maria Rogacka-Rzewnicka, https://orcid.org/
STANISŁAW ŚLIWIŃSKI 1887–1959
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.328-337

Łazowska Bożena,
STEFAN SZULC 1881–1956
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.312-321

Pilch Tadeusz,
STEFAN WOŁOSZYN 1911–2004
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.494-503

Henryk Markiewicz, https://orcid.org/
STEFAN ŻÓŁKIEWSKI 1911–1991
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.616-629

Bokus Barbara,
TADEUSZ TOMASZEWSKI 1910–2000
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.404-413

Tomasz Majewski,
WINCENTY LESŁAW WIŚNIEWSKI 1904–1958
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.488-493

Wasiewicz Barbara,
WITOLD EUGENIUSZ ZAWADOWSKI 1888–1980
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.564-575

Tomasz Majewski,
WITOLD JAKUB STEFAŃSKI 1891–1973
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.198-205

Maria Dorota Schmidt-Pospuła,
WŁADYSŁAW LUDWIK SZENAJCH 1879–1964
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.294-303

Dembińska-Siury Dobrochna,
WŁADYSŁAW TATARKIEWICZ 1886–1980
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.368-383

Mariusz Karpowicz, https://orcid.org/
Jerzy Kowalczyk, https://orcid.org/
WŁADYSŁAW TOMKIEWICZ 1899–1982
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.414-427

Józef Hurwic, https://orcid.org/
WŁODZIMIERZ ZONN 1905–1975
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.596-605

Józef Hurwic, https://orcid.org/
WOJCIECH ŚWIĘTOSŁAWSKI 1881–1968
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.348-361

Józef Hurwic, https://orcid.org/
Duda Roman,
WOJCIECH ŚWIĘTOSŁAWSKI 1881–1968
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.362-367

Greń Zbigniew,
ZDZISŁAW STIEBER 1903–1980
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.212-221

Janusz Dąbrowski, https://orcid.org/
ZDZISŁAW SZYMAŃSKI 1926–1999
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.322-327

Szczęsna Ewa,
ZOFIA SZMYDTOWA 1893–1977
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523796.pp.304-311