Universitas Vilnensis 1793-1803. Od Szkoły Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego do Imperatorskiego Uniwersytetu Wileńskiego - PDF

Rozprawa poświęcona dziejom Uniwersytetu Wileńskiego na przełomie XVIII i XIX wieku przygotowana na podstawie licznych starannie zebranych i przeanalizowanych źródeł. Autorka omawia organizację uczelni, jej profesorów, studentów i wychowanków. Praca zawiera również bardzo obszerną i szczegółową bibliografię źródeł i opracowań na temat tej uczelni.

Janina Kamińska - jest doktorem nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunktem na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego w Zakładzie Historii Oświaty i Wychowania. Jej specjalnością jest historia oświaty i szkolnictwa, a w szczególności dzieje Uniwersytetu Wileńskiego w okresie Oświecenia. Temu zagadnieniu poświęciła artykuły i pracę Univesitas Vilnensis. Akademia Wileńska i Szkoła Główna Wielkiego Księstwa Litewskiego 1773-1792, którą opublikowała w 2004 roku. Należy do Towarzystwa Przyjaciół Uniwersytetu Warszawskiego oraz do Towarzystwa Historii Edukacji, w którym pełni funkcję sekretarza. Trzykrotnie otrzymała stypendium JM Rektora Uniwersytetu Warszawskiego.

Autorka podjęła temat ważny i mało dotąd zbadany. Obejmuje 10 lat, w ciągu których uczelnia wileńska była kilkakrotnie reorganizowana, według różnych zasad przyświecających kolejnym władzom politycznym i szkolnym na Litwie. Jest to jednak temat ważny i niezmiernie ciekawy nie tylko dla dziejów polskiej oświaty, zwłaszcza przemian szkolnictwa uniwersyteckiego przełomu wieków XVIII i XIX ale również także dla badań nad przeobrażeniami uniwersytetów europejskich tego okresu. Wymaga bardzo żmudnego wyłuskiwania informacji z wielu rodzajów źródeł oraz bardzo dobrej orientacji zarówno w sytuacji uczelni wileńskiej jako Szkoły Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego czasów Komisji Edukacji Narodowej, jak też dziejów późniejszych, w pierwszych dziesięcioleciach XIX wieku. Wielką zaletą i osiągnięciem rozprawy dr Janiny Kamińskiej jest wyjście poza standardowy opis faktów i przemian historycznych. Autorka zajęła się badaniem grupy studenckiej z tego okresu i jej dalszych losów; stworzyła portret zbiorowy tej grupy.
Z recenzji prof. dr hab. Kaliny Bartnickiej

Książka pani dr Janiny Kamińskiej bardzo szczegółowo przedstawia dzieje uniwersytetu w Wilnie w okresie przejściowym 1793-1803 - od Szkoły Głównej Wielkiego Księstwa Litewskiego do Imperatorskiego Uniwersytetu Wileńskiego. Praca jest oparta na drobiazgowej kwerendzie archiwaliów w Polsce, w Wilnie i Petersburgu. Zebranie i analiza tych materiałów archiwalnych, w dużej części nieznanych, stanowi o wielkiej wartości pracy pani dr Janiny Kamińskiej. Bardzo cenne są także przytoczone w tekście liczne cytaty z tych znalezionych i przeanalizowanych źródeł.
Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Kajetana Wróblewskiego