Konteksty kulturowe średniowiecznego eposu irańskiego Garšāspnāme i ich źródła – EBOOK

Autor analizuje wybitne dzieło epiki perskiej XI wieku – Garšāspnāme autorstwa Asadiego z Tusu. Bada dwa porządki eposu: heroiczno-mityczny i relacyjno-opisowy, szczegółowo omawia osobę Garšāspa, bohatera i protagonisty eposu, jego charakter, pełnione funkcje i relacje z innymi postaciami dawnej tradycji irańskiej w różnych etapach rozwoju związanego z nią mitu. Snuje też interesujące rozważania na temat kontekstu geograficzno-podróżniczego mitu o Garšaspie.

Na polskim i światowym rynku nie istnieje monografia poświęcona w całości temu dziełu, stanowiącemu skarb kultury Iranu. Badania, których rezultatem jest monografia, opierały się na oryginalnym perskim tekście eposu oraz tworzących jego kontekst źródłach w językach orientalnych, głównie perskim i arabskim. Została w nich zastosowana autorska i całkowicie nowatorska metoda badawcza, polegająca na zdefiniowaniu porządków narracyjnych (przestrzeni narracyjnych) utworu i badaniu kontekstów kulturowych każdej z nich.

Książką zainteresują się orientaliści, specjaliści z zakresu iranistyki i arabistyki, historycy, historycy kultury, religioznawcy, osoby zainteresowane historią oraz kulturą Iranu i Bliskiego Wschodu w starożytności i średniowieczu.

******

The Sources and Cultural Contexts and of Garšāspnāme, a Medieval Iranian Epic

The author analyses Garšāspnāme, a Persian epic masterpiece, written by Asadi of Tus. He explores two genres of epic: heroic-mythic and narrative, describes the character of Garšāsp, the protagonist of the work and discusses the hero’s personality, performed functions and relationships to other figures of the old Iranian tradition at various stages of the myth development. He also discusses the geographical and travel context of the Garšāsp myth.

Keywords: Iran, Persian epic, mythology, historical geography, cultural contexts.

Dr Mirosław Michalak – absolwent historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika oraz iranistyki i arabistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Doktoryzował się w Zakładzie Iranistyki Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie pracuje naukowo, zajmując się głównie klasyczną epiką perską, literaturą i kulturą Iranu przed islamem, historią cywilizacji irańskiej, średniowieczną literaturą geograficzną i podróżniczą w językach perskim i arabskim, historią dawnej literatury perskiej oraz problematyką translatorską. Interesuje go zwłaszcza zagadnienie tożsamości historycznej Irańczyków oraz ciągłości cywilizacji irańskiej i jej interakcji z innymi obszarami cywilizacyjnymi. Prowadzi zajęcia ze studentami Zakładu Iranistyki UW. Czynny tłumacz języków perskiego i arabskiego.