Ateistyczna apologetyka religii we współczesnej filozofii polskiej

Czy można być ateistą i jednocześnie mieć do religii stosunek przychylny? Owszem, takich ludzi jest wielu. Czy da się jednak ich postawę uzasadnić?

Autor objaśnia stanowisko, osobliwe dla polskiej myśli filozoficznej w XX wieku, określane jako ateistyczna apologetyka religii. Przedstawia jego historyczne podstawy zawarte w poglądach B. Constanta oraz A. Schopenhauera. Omawia podstawowe pojęcia i idee konieczne do zrozumienia głównych tez postawionych w książce.

Prezentuje sylwetki i poglądy pięciu dwudziestowiecznych polskich filozofów – Henryka Elzenberga, Stanisława Lema, Mariana Przełęckiego, Leszka Kołakowskiego i Bogusława Wolniewicza. Podejmuje próbę syntezy poglądów tych badaczy, obrazującą istotę ateistycznej apologetyki religii, która jest swoistym novum w filozofii religii i może stanowić intelektualny pomost łączący ludzi wierzących z niewierzącymi.

******

The Atheistic Apology of Religion in Contemporary Polish Philosophy

The Atheistic Apology of Religion in Contemporary Polish Philosophy The author describes the view, particular to Polish philosophical thought in the 20th century, known as atheistic apology of religion. He presents its historical background, embodied in B. Constant and A. Schopenhauer’s views and discusses terms and ideas necessary to understand the main theses advanced in the book. He presents the profiles and views of five 20th-century Polish philosophers: H. Elzenberg, S. Lem, M. Przełęcki, L. Kołakowski and B. Wolniewicz. He also attempts to synthesize their views, which show the essence of the atheistic apology of religion.

Keywords: religious need, contemporary philosophy, Polish philosophy, philosophy of religion, atheistic apology of religion.

Dr Mateusz Pencuła – doktor nauk humanistycznych w zakresie filozofii, absolwent studiów filozoficznych w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego. Wykładowca Wyższej Szkoły Teologiczno-Humanistycznej w Podkowie Leśnej oraz badacz afiliowany, zrzeszony z Instytutem Filozofii UW. Od 2017 roku redaktor naukowy i sekretarz redakcji czasopisma naukowego „Edukacja Filozoficzna”. Autor publikacji z zakresu filozofii religii i antropologii filozoficznej. Od kilku lat zajmuje się popularyzacją myśli Bogusława Wolniewicza.