Paradygmat zignorowany. Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną

Książka wpisuje się w nurt badań intersekcjonalnych ulokowanych na pograniczu krytycznych studiów o niepełnosprawności i gender studies, otwiera nową przestrzeń analiz dotyczących zagadnienia dotychczas ignorowanego – macierzyństwa kobiet z niepełnosprawnością intelektualną.

Autorka analizuje, w jaki sposób niepełnosprawność intelektualna oraz związane z nią uwarunkowania społeczne i systemowe wpływają na decyzje i możliwości reprodukcyjne oraz sposoby doświadczania macierzyństwa. Zadaje pytania o modele rodzicielstwa kobiet z niepełnosprawnością intelektualną, o rolę nieformalnego wsparcia społecznego w realizacji zadań wynikających z rodzicielstwa oraz sposoby konstruowania, negocjowania i przekraczania norm dotyczących praktyk opiekuńczych tych kobiet. Weryfikuje założenia badań partycypacyjnych, stara się rozpoznać zakres i możliwości zaangażowania kobiet z niepełnosprawnością intelektualną w proces badawczy.

******

The Ignored Paradigm. The Motherhood of Intellectually Disabled Women

The author analyses how intellectual disability and social and system conditions related to it influence decisions, reproductive rights and ways of experiencing motherhood. She asks questions about motherhood models of intellectually disabled women, the role of informal social support in parenthood and the ways of building, negotiating and crossing the norms of care practices of such women. She verifies the assumptions of participatory research, attempts to recognize the scope and possibilities of engaging women with intellectual disability in the research process.

Keywords: feminist disability studies, intellectual disability, motherhood, reproductive right, care.

[P]ublikacja dotyczy problematyki właściwie niepodejmowanej dotąd w polskiej literaturze z zakresu pedagogiki. […] Macierzyństwo kobiet z niepełnosprawnością intelektualną (NI) stanowi bowiem temat nie tylko zignorowany […], ale także wciąż ignorowany i tabuizowany, a potrzeby tej grupy są marginalizowane, kobietom z NI odbiera się prawo do realizowania się w roli matki […].
Dr hab. Beata Cytowska, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego

[M]onografia […] wpisuje się w najnowsze studia nad niepełnosprawnością [...]. Stanowi też dowód, że w tej subdyscyplinie naukowej jest również miejsce na otwartość teoretyczną, rekonstrukcję koncepcyjną i zdolność do krytycznej analizy dotychczasowych dokonań. […] Doceniam przede wszystkim nietuzinkowość teoretyczną z wątpliwościami, stawianiem trudnych pytań i redefiniowaniem pojęć, koncepcji i ich stereotypowych interpretacji. […] Również docenienia wymaga unikatowy model badawczy, który nie tylko urzeczywistnia ideę partnerstwa pełno- i niepełnosprawnych, ale i uwiarygodnia przyjętą perspektywę i wyniki badań.
Prof. dr hab. Amadeusz Krause

Dr Agnieszka Wołowicz – pedagożka, psycholożka, pracuje na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Współpracowniczka Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, ekspertka organizacji pozarządowych, członkini Special Interest Research Group on Parents and Parenting with Intellectual Disabilities, IASSIDD, ambasadorka Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Badaczka z obszaru krytycznych studiów o niepełnosprawności. Autorka publikacji dotyczących kobiet z niepełnosprawnościami.