Wiedzieć i rozumieć, aby być obywatelem. Studium empiryczne

Edukacja obywatelska w czasie kryzysów ekonomicznych i politycznych, w czasie doraźności i relatywizacji wartości oraz postępującego zaniku więzi społecznych nabiera szczególnego znaczenia.

Jednym z podstawowych zadań szkoły jest wychowanie młodych obywateli dysponujących bogatym zasobem cnót i kompetencji obywatelskich określanych w kategoriach świadomości oraz motywacji i dyspozycji do uczestnictwa społecznego. Czy szkoła wywiązuje się z tego zadania w Polsce, Europie i w świecie?

Międzynarodowe badania ICCS (International Civic and Citizenship Education Study), których wyniki są przedmiotem analiz w tej książce, objęły trzy wymiary: systemy szkolnej edukacji obywatelskiej, wiedzę obywatelską oraz postawy obywatelskie czternastolatków. Problematyka publikacji dotyczy dwóch pierwszych. Autorka dokładnie przedstawia i poddaje analizie rezultaty badania wiedzy obywatelskiej polskich gimnazjalistów na tle ich rówieśników z 37 krajów świata.

Książka jest adresowana zarówno do środowiska pedagogów akademickich oraz przedstawicieli nauk społecznych, jak i władz oświatowych oraz nauczycieli na co dzień zajmujących się wychowaniem młodzieży.

*********

To know and understand to be a citizen. An empirical study

The book presents the results of the international research called the International Civic and Citizenship Education Study. The research covered: systems of school civic education, civic knowledge and civic attitudes of 14-year-olds. The issue of the publication concerns the first two issues. The author presents and analyzes the results of the study of civic knowledge of Polish middle school students against the background of their peers from 37 countries around the world.

Keywords: being citizen, citizen, International Civic and Citizenship Education Study, school civic education, civic knowledge, civic attitudes, education of youth.

Dr hab., prof. UW Anna Wiłkomirska – dziekan Wydziału Pedagogicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe obejmują socjologię i politykę edukacji, w tym: funkcjonowanie systemów edukacyjnych, kształcenie nauczycieli, socjalizację młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem socjalizacji obywatelskiej i politycznej.
Stypendystka George Washington University jako visiting scholar, ekspert Instytutu Spraw Publicznych ds. edukacji, członkini Rady Naukowej Instytutu Badań Edukacyjnych, biegła sądowa ds. edukacji, członek polskiego zespołu realizującego badanie ICCS – International Civic and Citizenship Study 1999 i 2009 roku. Promotor prac doktorskich z zakresu polityki edukacji, pracy szkół, socjalizacji młodzieży. Uczestniczy w kształceniu i doskonaleniu nauczycieli. Kierownik grantu NCN "Ocena efektywności systemu awansu zawodowego nauczycieli w Polsce, jakość pracy szkoły".
Autorka i redaktorka naukowa licznych artykułów i książek m.in. Nauki społeczne wobec zmiany – alternatywa scalania (współaut. K. Marzec-Holka, A. Radziewicz-Winnicki, 2018), Jaki patriotyzm (współaut. A. Fijałkowski, 2016), Wiedzieć i rozumieć, aby być obywatelem (2013), Ocena systemu awansu zawodowego nauczycieli w Polsce (współaut. A. Zielińska, 2013), Ocena kształcenia nauczycieli w Polsce (2005).