Tarkowski. Encyklopedia (PDF)

Pierwsze w skali międzynarodowej kompendium wiedzy na temat życia i twórczości rosyjskiego reżysera Andrieja Tarkowskiego (1932-1986), jednego z najwybitniejszych twórców w historii kina. Jest to rodzaj monografii ujętej w formę 359 obszernych haseł w układzie alfabetycznym. Książkę otwiera indeks tematyczny zestawiający hasła w następujące grupy: Filmy fabularne, Inne prace twórcze i zamierzenia, O sztuce filmowej, Tarkowski o innych, inni o Tarkowskim, Droga życia, O zasadach życia.

Hasła zawierają szczegółową analizę i interpretację wszystkich filmów Tarkowskiego, przedstawiają okoliczności ich powstania, pracę na planie i spotykające twórcę utrudnienia. Zostały omówione spektakle teatralne, niezrealizowane scenariusze i projekty twórcze. Przywołano fragmenty wypowiedzi i publikacji reżysera na temat sztuki filmowej. Hasła umożliwiają wgląd w metodę twórczą Tarkowskiego i jego autorską filozofię kina.

Zostały przytoczone opinie reżysera na temat innych twórców oraz dotyczące Tarkowskiego świadectwa jego współpracowników, przyjaciół i rodziny. Hasła przedstawiają również drogę życia reżysera i omawiają najważniejsze zasady odnoszące się do życia człowieka, o których twórca mówił w swoich wywiadach i wystąpieniach.
Tarkowski. Encyklopedia jest zaproszeniem do podróży po artystycznym uniwersum Andrieja Tarkowskiego.

******

Tarkovsky. Encyclopedia

A compendium of knowledge about life and works of a Russian film director, Andrei Tarkovsky. A kind of monograph in the form of extensive entries of a different nature, in an alphabetical order, preceded with an index in which they are grouped thematically. The book includes the chronology of Tarkovsky’s life and works, his filmography and extensive bibliography.

Keywords: Tarkovsky, film, cinema, film director, cinematography, Russian culture.

Seweryn Kuśmierczyk – filmoznawca i kulturoznawca. Profesor w Instytucie Kultury Polskiej na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Twórca metody analizy antropologiczno-morfologicznej dzieła filmowego. Autor monografii: Zagubieni w drodze. Film fabularny jako obraz doświadczenia wewnętrznego (1999), Księga filmów Andrieja Tarkowskiego (2012), Wyprawa bohatera w polskim filmie fabularnym (2014), Mojstrovine poljske književnosti in filma: „Faraon”, „Svatba”, „Mati Ivana Angelska” (Ljubljana 2021) i Masterpieces of Polish Literature and Film. “Pharaoh”, “The Wedding”, “Mother Joan of the Angels” (2023, współautorka Lidija Rezoničnik). Redaktor naukowy tomów: Antropologia postaci w dziele filmowym (2015), „Faraon”. Poetyka filmu (2016), Doświadczenie wewnętrzne bohatera w dziele filmowym (2017), „Wesele”. Filmowa mandala (2022) i innych. Tłumacz i autor opracowania książek Andrieja Tarkowskiego Kompleks Tołstoja (1989) i Czas utrwalony (1991, 2007) oraz pierwszego w skali międzynarodowej pełnego wydania Dzienników i Scenariuszy (1998) tego reżysera. Opracował na podstawie przeprowadzonych rozmów książkę Jerzego Wójcika Labirynt światła (2006), był redaktorem książki Wójcika Sztuka filmowa (2017). Przygotował książkę „Każdy mój film był inny”. Rozmowy z Witoldem Sobocińskim (2022). Pomysłodawca i redaktor naukowy serii wydawniczej Monografie Arcydzieł Polskiego Kina. Twórca filmoznawczego projektu filmowego „Edukacja Spojrzenia”.