Rozmaite święta zawsze winnego uczczenia godne. Uroczystości szkolne w czasach Komisji Edukacji Narodowej (EBOOK)

Monografia jest kontynuacją rozważań Autorki dotyczących świąt o charakterze państwowym, obchodzonych w szkołach Komisji Edukacji Narodowe, zawartych w publikacji „Nadawać duszom kształt narodowy”. Święta o państwowym charakterze w czasach Komisji Edukacji Narodowej (WUW, Warszawa 2021).

Święta i ich celebrowanie służyły nie tylko upamiętnieniu czy uczczeniu danej osoby lub wydarzenia. Miały także walor dydaktyczny, wychowawczy i poznawczy oraz społeczny i kulturotwórczy. Kształtowały postawy patriotyczne i obywatelskie, uczyły szacunku do własnej historii, tradycji i religii. Utrwalały pamięć o wydarzeniach istotnych z punktu widzenia całego państwa i narodu, jak również o zasięgu bardziej lokalnym, kształtując przywiązanie do „małej ojczyzny” oraz integrując społeczności lokalne i mniejsze wspólnoty, np. szkolne.

To cenna pozycja dla badaczy, przede wszystkim historyków różnej specjalności, zwłaszcza historyków wychowania, nauczycieli i wychowawców oraz dla szerszego grona czytelników zainteresowanych tą tematyką. Niezbędna lektura dla studentów pedagogiki.

******

All Kinds of Holidays Always Worthy of Due Celebration. School Ceremonies in the Times of the Commission of National Education

A continuation of the author’s deliberations from To Give Souls a National Form… Holidays and their celebration served not only to commemorate or honour a person or event. They also had an educational, formative and cognitive value as well as a social and culture-forming one. They engendered patriotic and civic attitudes, taught respect towards one’s history, tradition and religion, and helped preserve memory of the events that were significant, both for the nation and the state and locally, forming an attachment to the “little homeland” and integrating local populations and smaller communities, including school communities.

Keywords: Commission of National Education, school ceremonies, education, patriotism, holiday.

Recenzowana praca jest monografią, której problematyka mieści się w nurcie badań historycznych, a szczególnie tych związanych z historią wychowania. Jest ona kontynuacją rozważań Autorki dotyczących świąt o charakterze państwowym obchodzonych w szkołach Komisji Edukacji Narodowej („Nadawać duszom kształt narodowy”. Święta o państwowym charakterze w czasach Komisji Edukacji Narodowej, Warszawa 2021). […] rozważania na temat świąt obchodzonych w szkołach mają charakter uniwersalny i ponadczasowy (aktualny również i dzisiaj), wykraczając daleko poza sam ich opis. Jak słusznie podkreślono w pracy, święta i ich obchody pełniły wiele istotnych funkcji. Służyły nie tylko upamiętnieniu czy uczczeniu danej osoby lub wydarzenia, ale posiadały walor dydaktyczny, wychowawczy i poznawczy, a także społeczny i kulturotwórczy. Kształtowały postawy patriotyczne i obywatelskie, uczyły szacunku do własnej historii i tradycji, ale także do religii. Utrwalały pamięć nie tylko o wydarzeniach istotnych z punktu widzenia całego państwa czy narodu, ale też tych o zasięgu bardziej lokalnym, kształtując przywiązanie do „małej ojczyzny” i integrując społeczności lokalne i mniejsze wspólnoty, np. szkolne. Ich wpływ w opisywanych czasach (ale i dziś) wykraczał daleko poza samą szkołę.

Bibliografia

Z recenzji dr hab. Katarzyny Dormus, prof. UP

Rozpatrywanie reformy zaprowadzonej przez KEN jedynie poprzez pryzmat uregulowań prawnych, programów nauczania i podręczników oraz wizytacji bez dokładnego przyjrzenia się codzienności szkolnej, chociażby przez przybliżenie z iście benedyktyńską dokładnością przez Katarzynę Buczek wewnętrznych uroczystości szkolnych, byłoby błędem zacierającym pełny obraz tej reformy, zwłaszcza na niwie wychowania.
Z recenzji prof. dr hab. Ewy Kuli

Dr hab. Katarzyna Buczek jest wykładowcą na Wydziale Pedagogicznym Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się problemami edukacji w Rzeczypospolitej drugiej połowy XVIII i pierwszych dekad XIX wieku, a także związkami edukacji i sztuk widowiskowych. Autorka monografii: Hugo Kołłątaj i edukacja, Zbiory dydaktyczne Gimnazjum i Liceum Wołyńskiego w Krzemieńcu (1805–1833), „Nadawać duszom kształt narodowy”. Święta o państwowym charakterze w czasach Komisji Edukacji Narodowej oraz artykułów, m.in. w „Kwartalniku Pedagogicznym”, „Rozprawach z Dziejów Oświaty” i „Pamiętniku Teatralnym”.