Rozwój w warunkach pustynnych: oazy Liwa w Zjednoczonych Emiratach Arabskich

Publikacja jest podsumowaniem badań rozwoju gospodarczego oaz Liwa, leżących na obszarach pustynnych w emiracie Abu Zabi. W kolejnych rozdziałach opisano procesy zachodzące w sektorze rolniczym, przemysłowym, turystycznym oraz zmiany demograficzne, które – co wyjątkowe – nie pociągają za sobą zmian w tradycyjnym wzorcu kulturowym. Z tekstów i towarzyszących im licznych zdjęć, map i rycin wyłania się obraz świata, który staje się w szybkim tempie luksusowym „żywym skansenem” dla rodowitych Emiratczyków i miejscem „eksploatacji” imigrantów z biedniejszych krajów sąsiednich, z Azji Południowej i wielu innych.

Jest to pierwsza od ponad 30 lat monografia poświęcona tym tak dynamicznie zmieniającym się w ostatnich latach obszarom. Jej autorami są pracownicy, doktoranci i studenci Instytutu Studiów Regionalnych UW. Książka ta jest ważną lekturą zarówno dla studentów i badaczy geografii rozwoju i arabistyki, jak i osób zainteresowanych różnorodnością problemów dotyczących krajów arabskich.

Kontakty północnej części Półwyspu Arabskiego z Europą zapoczątkowali w XVI wieku portugalscy kupcy, którzy jednak nie ingerowali w życie lokalnych władców, zwłaszcza tych mieszkających na pustyni. Handel z wybrzeżem pozwalał jednak, poczynając od XVI wieku, na rozwój gospodarczy i społeczny oaz Liwa, wspierając wzrost politycznego znaczenia zamieszkującej w tej części Półwyspu Arabskiego konfederacji plemiennej Bani Jas (Bani Yas).
Do czasu odkrycia ropy naftowej oazy takie jak Liwa czy Al-Ajn były znacznie aktywniejsze i zamożniejsze niż miasto Abu Zabi. Zwłaszcza lepiej zniosły kryzys lat 30. XX wieku, związany z wprowadzeniem przez Japończyków na światowy rynek sztucznych pereł. Rodziny zajmujące się połowem i handlem naturalnymi perłami w Abu Zabi zaczęły gwałtownie biednieć i wracać do oaz, także do Liwy. Na początku XX wieku szacowano liczbę Bani Jas na ok. 12 tys., z czego 2 tys. prowadziło koczowniczy tryb życia, a w oazach Liwa mieszkało ok. 5 tys. osób.
Odkrycie i eksploatacja od 1962 roku ropy naftowej przyniosły wzrost zamożności kraju i małe, biedne połacie terenów zielonych w oazach, dużym nakładem kosztów, zmieniono na bujne ogrody. Szejkowie deklarują: "Cenimy nasze środowisko, ponieważ jest integralną częścią naszego kraju, historii i dziedzictwa".
Z Wprowadzenia

Dr hab. Izabella Łęcka – pracownik Instytutu Studiów Regionalnych i Globalnych Wydziału Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego. Po studiach w Warszawie i Kairze odbyła staż w Kent State University w Stanach Zjednoczonych. Od ponad 20 lat zajmuje się problematyką krajów rozwijających się. Współpracowała z ośrodkami naukowymi w Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Kanadzie, Francji i Portugalii. Podejmowała liczne wizyty studyjne w krajach Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu. Uczestniczyła w zespołowych badaniach terenowych w Turcji, Egipcie i Zjednoczonych Emiratach Arabskich. W ZEA, wspólnie z Robertem M. Arthurem, kierowała zespołowymi badaniami w oazach Liwa (Abu Zabi), a ostatnio w emiracie Ras al Chajma. Od 2001 roku należy do European Association for Middle Eastern Studies (EURAMES).

Autorka haseł dotyczących Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu do Wielkiej Encyklopedii PWN (2001–2005) oraz podręczników do geografii dla szkół ponadgimnazjalnych. Opublikowała m.in.: Woda a choroby tropikalne. Wpływ inwestycji wodnych na rozwój chorób pasożytniczych człowieka (1999), Wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich (2002), Globalizacja a zdrowie publiczne (2007) oraz Telemedycyna w krajach tropikalnych i subtropikalnych Azji i Afryki. Perspektywa geograficzna (2011).

Maciej Kałaska
Atrakcyjność turystyczna oaz Liwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.181-220

Anna Dudek
Charakterystyka ruchu turystycznego i profilu turystów w oazach Liwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.221-236

Robert M. Arthur
Liwa Oasis: an overview
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.21-28

Izabella Łęcka
Rolnictwo w oazach Liwa – zanikające czy odradzające się?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.41-73

Małgorzata Osas
Rozwój wielofunkcyjny na obszarze oaz Liwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.74-120

Małgorzata Wojtaszczyk
Marcin Wojciech Solarz
Świat w oczach mieszkańców oaz Liwa. Próba diagnozy na podstawie map pamięciowych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.154-180

Małgorzata Wojtaszczyk
Marcin Wojciech Solarz
Marta Woźniak-Bobińska
Małgorzata Osas
Toponimia oaz Liwa. Zarys problematyki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.29-40

Artur Malantowicz
Wielozarodkowość i wielokulturowość w mikroskali – imigranci oaz Liwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.121-153

Robert M. Arthur
Izabella Łęcka
Wprowadzenie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523659.pp.9-20