Filozofia i wartości. Tom IV

Tom rozważań dotyczących kwestii ontologicznych, etycznych i aksjologicznych. Zebrane w nim artykuły wyrażają pewne stanowisko filozoficzne, które sam Autor określa mianem: transcendentalny racjonalizm. Na publikację składają się teksty opublikowane już w XXI wieku z wyjątkiem jednego, który dopełnia powstałe później.

W części pierwszej, poświęconej logice i metafizyce, zamieszczono m.in. artykuły dotyczące ontologii sytuacji i filozofii wczesnego Wittgensteina.

W części drugiej, dotyczącej antropologii, na szczególną uwagę zasługują prace poświęcone motywacji i hedonizmowi. Autor po mistrzowsku używa w nich narzędzi logicznych do wyjaśniania problemów etycznych i antropologicznych.

Trzecia część zawiera artykuły poświęcone różnym zagadnieniom, m.in. stosunkowi człowieka do losu, pytaniu o to, czy człowiek jest z natury dobry, czy zły, kwestii wartości życia.

Książka zamyka czterotomowy cykl wydawniczy, w którym Czytelnik ma możliwość zapoznania się z tekstami zawierającymi – nierzadko kontrowersyjne – poglądy i opinie Autora: polskiego filozofa, logika, twórcy ontologii sytuacji.

Istnieje może inteligencja, którą godziłoby się nazwać Bożą. Ale nie ma inteligencji bez myślenia, a myślenia bez logiki. Winna więc istnieć także jakaś Boża logika, odlegle analogiczna do człowieczej.
Fragment rozdziału O logice Bożej

Ramę naszego losu wyznaczają trzy czynniki przyrodzone i wzajem od siebie niezależne: nasz genotyp, nasza epoka, i nasza wspólnota plemienna. Żaden nie jest kwestią naszego wyboru. Najważniejszym jest genotyp.
Fragment rozdziału O idei losu

Ajdukiewicz i Wittgenstein to dwa obce sobie światy, ale w jednym są zgodni. Sensem zdania jest siatka m o ż l i w y c h powiązań rozpięta syntaktycznie nad przedmiotami rzeczywistymi.
Fragment rozdziału O sensie i znaczeniu zdań

Instytucja karna przymusowego przepraszania uwłacza godności ludzkiej. Ludzie wolni na rozkaz nie przepraszają.
Fragment rozdziału Sądownicza erozja swobód demokratycznych

Kłamać to mówić nieprawdę w sytuacji, gdy należy mówić prawdę. Takie pojęcie kłamstwa jest sprzężone z zasadą prawdomówności. To w niej trzeba szukać odpowiedzi na pytanie, kiedy mówić prawdę, a kiedy nie.
Fragment rozdziału O pojęciu kłamstwa i zasadzie prawdomówności

Prawdziwym źródłem sprzeciwu wobec eutanazji nie jest wiara chrześcijańska. Źródło leży niżej: w duszach tli głuchy opór przed tak bliskim i praktycznym wglądaniem w otchłań własnej śmierci. Opór ten jest u ludzi nierówny, jak lęk wysokości.
Fragment rozdziału O chrześcijaństwie

Brak sumienia jest w charakterze rysem diabelskim. Jednak ani Elzenberg, ani Kant – dziedzicząc meliorystyczne iluzje Oświecenia – nie chcieli dopuścić jego możliwości w człowieku. Brali za fantom wyobraźni, co jest złowrogą rzeczywistością.
Fragment rozdziału Hedonizm i obowiązek

Ład prawny polega nie na tym, że nie ma zbrodni, lecz na tym, że nie ma zbrodni bez kary. W świecie prawnie idealnym nie ma występków b e z k a r n y c h.
Fragment rozdziału Sens kary podług Kanta

******

Philosophy and Values. Volume IV

The publication deals with ontological, ethical and axiological issues. The author presents a philosophical position which he describes as transcendental rationalism. The book concludes a four-volume publishing cycle, which collected texts containing often controversial views and opinions of the Author – a Polish philosopher, logician, and founder of the ontology of the situation.

Keywords: philosophy, values, logic, metaphysics, anthropology, ontology of a situation, ontology of facts.

Wywiad z Markiem Kądzielskim: Poland Daily Live »

Bogusław Wolniewicz (ur. 1927 w Toruniu, zm. 2017 w Warszawie) – w latach 1947–1951 studia na UMK pod kierunkiem Tadeusza Czeżowskiego i Henryka Elzenberga, do 1953 roku asystent w Katedrze Logiki UMK, w latach 1954–1955 robotnik, bibliotekarz, tłumacz, od 1956 roku wykładowca logiki i filozofii w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku.
W 1962 roku doktorat na UMK, w 1963 roku z inicjatywy Adama Schaffa przeniesiony na Uniwersytet Warszawski, tam w 1967 roku – docent, w 1982 roku – profesor nadzwyczajny, w 1990 roku – profesor zwyczajny, w latach 1969–1972 kierownik Zakładu Filozofii UW, w latach 1991–1999 kierownik Zakładu Filozofii Religii UW, od 1997 roku na emeryturze, w czerwcu 1999 roku usunięty z uczelni przez radę Wydziału Filozofii i Socjologii UW.
W latach 1956–1981 członek PZPR, do 1970 roku aktywny, w 1967 roku wykłady na University of Chicago, w 1972 roku – na Temple University w Filadelfii, w latach 2004–2009 współpraca z Radiem Maryja, po 1989 roku liczne wystąpienia prasowe i telewizyjne.