O twierdzeniach i hipotezach. Matematyka według Delty

Zbiór 44 artykułów, pochodzących z czasopisma Delta, adresowanych do szerokiego grona czytelników, którzy chcieliby poznać najciekawsze osiągnięcia królowej nauk. W sposób wolny od suchego formalizmu i naukowego żargonu, a jednocześnie ścisły i precyzyjny kilkudziesięciu autorów – profesjonalistów w swojej dziedzinie – opisuje te twierdzenia i hipotezy, które zdeterminowały współczesny obraz matematyki. Bogactwo tematów, żywy język i fakt, że informacje podawane są z pierwszej ręki, przez tych, którzy tworzą matematykę, sprawiają, że książka okazuje się nie lada gratką zarówno dla tych, którzy od zawsze pasjonowali się tą dziedziną wiedzy, jak i tych, którzy dopiero teraz mają szansę poznać jej prawdziwe, pasjonujące oblicze.

Przedstawiamy tu serię artykułów o słynnych twierdzeniach (prawo wielkich liczb, paradoksalny rozkład kuli Banacha-Tarskiego, twierdzenie o czterech barwach, twierdzenie Godla) i o fundamentalnych pojęciach (charakterystyka Eulera, wymiar, liczby rzeczywiste i zespolone, równowaga Nasha). O hipotezach, których nikt dotąd nie potrafił udowodnić (...), jak i o tych, które "na naszych oczach" stają się twierdzeniami.
Ze Wstępu

******

On Theorems and Hypotheses. Mathematics According to Delta

A collection of 44 articles from the Delta magazine intended for a broad spectrum of readers. The authors describe, among others, the law of large numbers, the Banach-Tarski paradox, the four-colour theorem, the Gödel’s theorem, and such fundamental concepts as the Euler characteristic, dimension, real and complex numbers, the Nash equilibrium.

Keywords: mathematics, real numbers, complex numbers, law of large numbers, Gödel’s theorem, topology.

Zobacz inne książki z serii: Delta »

Potocznie uważa się matematykę za dyscyplinę hermetyczną, dostępną jedynie dla wąskiego grona wyznawców, którzy poświęcili jej życie i którzy znają tajemny język jej zaklęć. Pogląd taki jest społecznie prawdziwy, gdyż pokrywa się z własnymi doświadczeniami przeważającej części ludzi. Ci, którym taki pogląd wydaje się szkodliwy, mogą mieć pretensję jednak wyłącznie do społeczności matematyków, która dopuściła do zaistnienia takiego stanu.
Od redakcji Delty

Książka, którą macie Państwo przed sobą, opowiada o matematyce w sposób - naszym zdaniem - dość niezwykły we współczesnej literaturze popularnonaukowej. Złożona jest bowiem z 44 artykułów pisanych z przekonaniem, iż można mówić nawet o najnowszych rezultatach w matematyce w sposób precyzyjny, a zarazem wolny od suchego formalizmu i niezrozumiałego żargonu, przedstawiając zawsze istotę problemu tak, by każdy, kto zechce, pojął, o co chodzi. Ta zuchwała wiara autorów w dostępność i atrakcyjność matematyki "samej w sobie", nieupiększanej ponad miarę barwnymi anegdotami, to jedna z charakterystycznych cech środowiska, jakie wykształciła wokół siebie Delta - popularnonaukowy miesięcznik, z którego pochodzą wszystkie zamieszczone w tej książce teksty.
Redaktorzy

Damian Niwiński, https://orcid.org/
Algorytmy i złożoność obliczeniowa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.136-141

Jacek Miękisz, https://orcid.org/
Być albo nie być altruistą – dylemat więźnia
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.71-75

Piotr Hajłasz, https://orcid.org/
Charakterystyka Eulera, czyli jak się uczesać
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.66-68

Wiesław Szlenk, https://orcid.org/
Co to jest prawo wielkich liczb?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.80-83

Jerzy Browkin, https://orcid.org/
Co udowodnił Manindra Agrawal?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.58-59

Robin Wilson, https://orcid.org/
Cztery barwy wystarczą, czyli o kolorowaniu map
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.63-65

Roman Sikorski, https://orcid.org/
Czy liczby rzeczywiste są rzeczywiste?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.13-16

J. Miró, https://orcid.org/
F. Rosselló, https://orcid.org/
Czy w Unii Europejskiej mówiono po polsku?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.148-151

Prof. dr hab. Zbigniew Marciniak,
Dlaczego w przestrzeni trójwymiarowej nie ma przyzwoitego mnożenia?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.44-46

Paweł Strzelecki,
Domki i studnie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.95-96

Jerzy Mioduszewski, https://orcid.org/
Dwaj taternicy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.97-100

Roman Dwilewicz, https://orcid.org/
Ján Mináč, https://orcid.org/
Funkcja zeta Riemanna, część I
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.122-125

Roman Dwilewicz, https://orcid.org/
Ján Mináč, https://orcid.org/
Funkcja zeta Riemanna, część II – hipoteza Riemanna
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.126-129

Witold Sadowski,
Jerzy Browkin, https://orcid.org/
Hipoteza abc
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.92-93

Jerzy Browkin, https://orcid.org/
Hipoteza abcd
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.94

Paweł Strzelecki,
Hipoteza Poincarégo?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.132-135

Marek Kordos,
Jak narysować linię prostą?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.130-131

Piotr Hajłasz, https://orcid.org/
Paweł Strzelecki,
Jak się mierzy objętość nitką?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.60-62

Marek Kordos,
Kardioida jest wszystkim – proszę spojrzeć
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.69-70

Dąbrowski Andrzej,
Kody na co dzień
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.105-108

Marek Kordos,
Liczby zespolone czterema sposobami
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.39-40

Paweł Strzelecki,
Malowane klocki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.115-116

Piotr Chrząstowski, https://orcid.org/
Niewierni mężowie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.27-30

Paweł Strzelecki,
O potęgach dwójki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.88-91

Roman Murawski, https://orcid.org/
O tym, jak Herakles walczył z hydrą, czyli o niezupełności arytmetyki raz jeszcze
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.53-56

Tomasz Nowicki, https://orcid.org/
O współistnieniu konieczności i przypadku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.117-121

Wiktor Bartol,
O znaczeniu równości
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.109-114

Wojciech Guzicki, https://orcid.org/
Piotr Zakrzewski,
Paradoksalny rozkład kuli
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.75-79

Jacek Jakubowski, https://orcid.org/
Paradoksy w rachunku prawdopodobieństwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.31-33

Teodor Przymusiński, https://orcid.org/
Pojęcie wymiaru w topologii
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.21-25

Wiesław Szlenk, https://orcid.org/
Prawo wielkich liczb, część II
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.84-85

Marek Kordos,
Proof i profani
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.26

Paweł Strzelecki,
Przeprawy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.146-147

Witold Sadowski,
Pytanie za milion dolarów: jak płynie woda?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.142-145

Marek Kordos,
Andrzej Białynicki-Birula,
Rozmowa o matematyce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.17-20

Piotr Chrząstowski, https://orcid.org/
Równanie zegarka
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.41-43

Marek Kordos,
Skąd się wzięła nazwa „matematyka”?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.152-154

Henryk Żołądek, https://orcid.org/
Sport z matematycznego i mechanicznego punktu widzenia
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.101-104

Paweł Strzelecki,
Strażnicy w muzeum
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.47-48

Marek Kordos,
Tajemnicza liczba 〖√2〗^(√2)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.86-87

Władysław Narkiewicz, https://orcid.org/
Teoria liczb w dwudziestym wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.49-52

Paweł Strzelecki,
Trysekcja kąta
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.57

Wiktor Bartol,
Wielościany foremne w krainie Płaszczaków
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.37-38

Marek Kordos,
Wszędzie wypukła, jak sfera
https://doi.org/10.31338/uw.9788323527343.pp.34-36