Kulturowe i społeczne aspekty niepełnosprawności - PDF

Zbiór artykułów prezentujący problematykę niepełnosprawności – na przykładach takich grup, jak osoby głuche lub słabosłyszące, z zespołem Downa, ADHD i autyzmem – w sposób interdyscyplinarny, ze szczególnym uwzględnieniem znaczenia czynników psychologicznych, społecznych oraz kulturowych. Autorzy badają czynniki warunkujące adaptację osób doświadczających problemów zdrowotnych, a także możliwości wspierania tych osób w ramach pomocy psychologicznej.

W pracy przedstawiono analizę kulturowych i społecznych aspektów zaburzeń rozwoju oraz uwarunkowań procesów integracji, w tym m.in. wolontariatu koleżeńskiego jako formy wsparcia. Publikacja adresowana do psychologów, socjologów, pedagogów, lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów, pracowników socjalnych oraz wszystkich osób zainteresowanych społeczną percepcją niepełnosprawności we współczesnym świecie.

Artykuły zebrano w dwóch częściach. Pierwsza obejmuje analizę społeczno-kulturowych uwarunkowań procesów integracji. Piotr Tomaszewski zwraca uwagę, iż nauczanie osób słyszących języka migowego przyczynia się do pogłębienia ich rozumienia sytuacji osób głuchych i słabosłyszących. Rafał Dziurla omawia proces dopasowania obowiązujących form komunikacji do umiejętności i preferencji mniejszości głuchych – dopasowania kultury większości do kultury mniejszości. Joanna Kowalska analizuje rolę przekazu społecznego oraz kulturowego, kierowanego do dzieci w wieku przedszkolnym, w procesie kształtowania się u nich stereotypów dotyczących osób z niepełnosprawnością. Olga Pokorska przedstawia przegląd badań nad postrzeganiem społecznym osób z zespołem Downa. Mateusz Płatos, Kinga Wojaczek i Adam Zawisny prezentują interesujące informacje na temat mało znanej w Polsce formy wsparcia, jaką jest wolontariat koleżeński.

Druga część zbioru poświęcona jest kulturowym oraz społecznym aspektom zaburzeń rozwoju. Ewa Pisula omawia zagadnienie autystycznych cech traktowanych jako charakterystyki obecne w całej populacji i bardziej nasilonych w niektórych grupach. Rozdział odnosi się do problemów w precyzyjnym określeniu granic między normą i patologią funkcjonowania oraz związanych z tym trudności diagnostycznych. Problematykę diagnozy autyzmu opisuje szerzej Rafał Kawa, wskazując uwarunkowane kulturowo różnice w ekspresji symptomów. Monika Pudło podejmuje problematykę jakości życia osób z ADHD. Magdalena Kawa omawia zasady etyczne, których przestrzeganie jest warunkiem skuteczności pomocy psychologicznej udzielanej osobom z zaburzeniami rozwoju, a także opisuje dokumenty określające standardy profesjonalnej pracy terapeutów behawioralnych.

Ze Wstępu

Ewa Pisula,
Czy wszyscy jesteśmy „autystyczni”? Cechy autystyczne u krewnych osób z diagnozą zaburzeń ze spektrum autyzmu i w populacji ogólnej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.133-150

Monika Pudło,
Jakość życia osób z ADHD rola czynników społeczno-kulturowych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.165-178

Piotr Tomaszewski,
Kształtowanie kompetencji socjokulturowej w nauczaniu polskiego języka migowego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.21-40

Rafał Dziurla,
Kultura dopasowania większości kierunek niemożliwy?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.41-70

Piotr Tomaszewski,
Kamilla Bargiel-Matusiewicz,
Ewa Pisula,
Między patologią a kulturą: społeczne uwarunkowania niepełnosprawności wprowadzenie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.9-20

Rafał Kawa,
Międzykulturowe aspekty diagnozy dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.151-164

Olga Pokorska,
Postrzeganie społeczne osób z zespołem Downa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.85-108

Joanna Kowalska,
Rola przekazu społecznego i kulturowego w kształtowaniu stereotypu osoby z niepełnosprawnością u dzieci w wieku przedszkolnym
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.71-84

Magdalena Kawa,
Standardy etyczne w pracy analityka zachowania wspierającego rozwój osób z zaburzeniami rozwoju
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.179-189

Mateusz Płatos,
Kinga Wojaczek,
Adam Zawisny,
W stronę przyjaźni zorganizowanej. Wolontariat koleżeński jako brakujący element kompleksowego systemu wsparcia osób z autyzmem
https://doi.org/10.31338/uw.9788323516200.pp.109-132