Pan Tadeusz. Poemat – Postacie – Recepcja – PDF

Tom poświęcony wydanemu 180 lat temu Panu Tadeuszowi, jego funkcjonowaniu w dawnej i we współczesnej kulturze (w różnych mediach), odmiennym sposobom i stylom interpretacji oraz czytań poematu. Do tekstowej dyskusji nad Panem Tadeuszem zaproszono wielu badaczy: przedstawicieli rożnych pokoleń, ośrodków i dyscyplin naukowych, reprezentujących różne strategie i metodologie badawcze. Wśród autorów zebranych w tomie tekstów znaleźli się przedstawiciele nieomal wszystkich ważnych ośrodków akademickich w Polsce, starsi, uznani oraz młode pokolenie badaczy. Książka może stanowić ważne świadectwo współczesnej mickiewiczologii.

W roku 2014 upłynęło 180 lat od wydania Mickiewiczowskiego arcypoematu. Rocznica ta stała się dobrym pretekstem, by zadać jakże aktualne zawsze pytanie o status Pana Tadeusza we współczesnej kulturze. Czy przewidywana przez Stanisława Pigonia nieśmiertelna sława epopei trwa także dzisiaj?
Wiele już o tekście Pana Tadeusza napisano i powiedziano, sięganie więc do utworu, jakby się mogło wydawać, "interpretacyjnie zdartego", jest obciążone dużym ryzykiem. Paradoksalnie jednak siła arcydzieł polega na możliwości ich nieustającej interpretacji. Poszerzanie kręgów lekturowych możliwe jest nie tylko dzięki nowym metodologiom czy strategiom badawczym, ale przede wszystkim dzięki przedziwnej otwartości samego dzieła, jego niezwykłej pojemności znaczeniowej, niejednoznaczności, migotliwości, która jednym czytelnikom kazała widzieć w Panu Tadeuszu poemat o "wieprzowatości życia", innym zaś – utwór głęboko metafizyczny.
Wydaje się więc, że Mickiewiczowska opowieść, zapisana w niej rzeczywistość, mimo tylu różnorodnych proporcji odczytań nadal budzi interpretacyjny niedosyt. Dlatego też niniejsza książka otwiera dyskusję nad Panem Tadeuszem, jak się wydaje – ważną i bardzo potrzebną. Zawarte w niej refleksje o arcypoemacie z jednej strony doświetlają sam utwór, z drugiej – wiele mówią o współczesnych tendencjach w badaniach nad romantyzmem. Dlatego książka może też stanowić skromne, acz, miejmy nadzieję, dość ważne świadectwo współczesnej mickiewiczologii.
Ewa Hoffmann-Piotrowska

Zobacz inne książki Andrzeja Fabianowskiego »

Jarosław Ławski,
„Arcydzieło polszczyzny, epos narodowy”. Tylko?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.167-184

Agata Seweryn,
„Zabawa będzie trwała całą noc!” Wokół opery Pan Tadeusz Apolinarego Szeluty
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.367-382

Jerzy Fiećko,
Co robi Żyd w narodowej epopei? Jankiel i konteksty
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.285-304

Joanna Puchalska,
Dlaczego Czombrów? O tropieniu wątków Pana Tadeusza w ocalałym dworskim archiwum
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.333-344

Ewa Hoffmann-Piotrowska,
Dlaczego Tadeusz? Jeszcze o bohaterze ze strony tytułowej arcypoematu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.259-270

Marta Dziedzicka,
Tomasz Jędrzejewski,
Dwie podróże do krajów i czasów dzieciństwa. Godzina myśli Juliusza Słowackiego i Pan Tadeusz Adama Mickiewicza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.317-332

Karol Samsel,
Fenomenologia w Panu Tadeuszu. Dzieło Mickiewicza w świetle Medytacji kartezjańskich Husserla
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.87-120

Grażyna Halkiewicz-Sojak,
Inne Soplicowo – o Pani Zosi Tadeusza Makowieckiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.357-366

Anita Całek,
Jak napisać arcydzieło? Pan Tadeusz w świetle psychologii procesu twórczego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.223-258

Andrzej Fabianowski,
Jankiel – bohater prawdopodobny czy postulatywny?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.271-284

Agnieszka Ziołowicz,
Mickiewiczowska vis comica. Romantyczny humor a podmiotowość w Panu Tadeuszu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.147-166

Małgorzata Orzeł,
Muzeum Pana Tadeusza jako ikona współczesnego Wrocławia
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.443-456

Marek Piechota,
O pożytkach płynących ze spotkań z rękopisem i elektroniczną wersją autografu Pana Tadeusza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.415-426

Michał Friedrich,
Obcy wśród swoich. Literacka i kulturowa tożsamość Jankiela
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.305-317

Magdalena Saganiak,
Od formy otwartej do formy zamkniętej? Pan Tadeusz jako pytanie o możliwość wielkiej całości
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.185-208

Bernadetta Kuczera-Chachulska,
Odbicie, trwanie, kontemplacja. Jeszcze o „problemie estetycznym” Pana Tadeusza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.53-66

Teresa Winek,
Pałac – folwark – dziedzictwo. Powieściowe umieranie Soplicowa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.383-396

Michał Pieńkowski,
Pan Tadeusz – making of
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.397-406

Michał Kuziak,
Pan Tadeusz – pragnienie eposu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.209-222

Grażyna Tomaszewska,
Pan Tadeusz a pochwała niedoskonałości. Komunikacja między sprzecznościami
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.67-86

Zofia Dambek-Giallelis,
Pan Tadeusz na łamach „Przyjaciela Dzieci” (1861–1914)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.345-356

Henryk Gradkowski,
Pan Tadeusz w szkole – wczoraj i dziś
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.433-442

Dariusz Seweryn,
Pan Tadeusz, czyli elizejskie cienie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.13-32

Jan Tomkowski,
Pan Tadeusz. Poemat metafizyczny. Prolegomena
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.33-52

Krzysztof Kopczyński,
Romantyczna synteza sztuk i język kina niemego. Uwagi po obejrzeniu zrekonstruowanego filmu Pan Tadeusz (1928)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.407-414

Barbara Kryda,
Spotkania z Mickiewiczem / Panem Tadeuszem
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.427-432

Bogusław Dopart,
Wokół epopeiczności Pana Tadeusza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323523116.pp.121-146