Waleria, czyli listy Gustawa de Linar do Ernesta de G…

Przekład francuskiej powieści sentymentalnej Barbary Juliany de Krüdener (Valérie, wyd. 1804), autorstwa Marii Ciostek, wraz z opracowaniem naukowym i wstępem tłumaczki, w którym dokonuje ona obszernej prezentacji życia i twórczości autorki dzieła. Powieść miała znaczący wpływ na rozwój światowej literatury przełomu XVIII i XIX wieku, w tym polskiej, nawiązania do niej obecne są w dziełach Adama Mickiewicza, Marii z Czartoryskich Wirtemberskiej, J. Lipińskiego czy Juliana Ursyna Niemcewicza. Bardzo dobre, jednorodne stylistycznie tłumaczenie, cenne dla literaturoznawców i badaczy powieści sentymentalnej okresu oświecenia i romantyzmu europejskiego.

******

Valérie, or the Letters of Gustave de Linar to Ernest de G…

The translation of Barbara Juliana de Krüdener’s French sentimental novel (Valérie, ed. 1804) made by Maria Ciostek. The publication contains the research essay and the preface written by the translator, providing the comprehensive overview of the life and work of the author. The novel had a significant influence on development of the world literature, also Polish, at the turn of the 18th and the 19th centuries. The references to the book can be found in the works of A. Mickiewicz, Maria Wirtemberska née Czartoryska, J. Lipiński, J.U. Niemcewicz. A very good, stylistically uniform translation, valuable for the literary scholars and researchers in the sentimental novel of the Enlightenment and the European Romanticism.

Keywords: Barbara Juliana de Krüdener, sentimental novel, feminine novel, Valérie, Gustave, romantic hero, sentimentalism, pre-romanticism, enlightenment.

Praca Marii Ciostek, autorki nowego przekładu i starannego opracowania powieści baronowej de Krüdener pt. Waleria, jest przypomnieniem utworu, który ponad dwieście lat temu cieszył się ogromną popularnością w Europie i na ziemiach polskich, wyznaczał granice modnej, sentymentalnej wrażliwości i w nowatorski sposób ukazywał przeżycie natury i historii przez bohaterów. […] pierwszy i jedyny jak dotąd polski przekład Walerii, anachroniczny dla współczesnego czytelnika, ukazał się w roku 1822. […] Czytelnik Walerii ma świadomość obcowania z dziełem o wartości historycznej, a jednak czyta je z zainteresowaniem, żywo reaguje na powikłane losy bohaterów, wzrusza się ich uczuciami, przeżywa wpisane w fabułę radości i klęski. Syci się urodą języka, tak bogato roztaczającego przed nim świat ludzkich uczuć. Podkreślmy raz jeszcze, że te niewątpliwe zalety warstwy językowej przekładu powieści są wynikiem pracy, talentu i wrażliwości Marii Ciostek.
Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Fabianowskiego

Można tylko przyklasnąć pomysłowi tłumaczki, która daje bardzo dobry, jednorodny stylistycznie przekład i wystarczający dla tej edycji opis życia i twórczości autorki Walerii, przypominając w ten sposób trudno dostępną powieść, ważną choćby z powodu jej związków z literaturą europejską przełomu XVIII i XIX wieku, w tym polską (Adam Mickiewicz, Józef Lipiński). Wszyscy specjaliści wieku Oświecenia i romantyzmu europejskiego oraz studenci, zwłaszcza polonistyki, odetchną z ulgą, mogąc teraz łatwo sięgnąć po książkę, która jest nie tylko dokumentem epoki, ale też niesie, poprzez ciekawie zarysowane perypetie miłosne bohaterów, przesłanie moralne, które może także poruszyć szerszą publiczność.
Z recenzji prof. dr. hab. Zbigniewa Naliwajka