Pamięć w ujęciu lingwistycznym. Zagadnienia teoretyczne i metodyczne

Zebrane w tomie artykuły polskich i niemieckich badaczy dokumentują obecny stan studiów nad pamięcią z perspektywy lingwistycznej, pokazując różnorodność podejść teoretycznych oraz metodycznych i stanowiąc tym samym próbę odpowiedzi na aktualne pytania o relacje między językiem a pamięcią. Autorzy podejmują refleksje teoretyczne oraz rozważania o charakterze empirycznym, prezentując różne spojrzenia na zjawisko pamięci i metody jej analizy. Pamięć pojmowana jest z jednej strony jako warunek komunikacji indywidualnej i społecznej, z drugiej zaś – jako efekt synergii języka i komunikacji, dzięki której pewne obrazy przeszłości stają się częścią pamięci indywidualnej i zbiorowej.

******

Linguistic Approach to Memory. Theoretical and Methodological Issues

The articles by Polish and German researchers documenting the current state of studies on memory from a linguistic perspective. The papers show the diversity of theoretical and methodological approaches and thus they are an attempt to provide answers to the current questions about the relationship between language and memory. Memory is understood as a condition for individual and social communication, as well as an effect of language and communication synergy that makes certain images of the past part of individual and collective memory.

Keywords: individual memory, collective memory, language and memory, individual communication, social communication, language and communication synergy.

Zobacz inne publikacje z serii: Kultury i języki pamięci »

Zasygnalizowane w tej publikacji profile teoretyczne dowodzą niezbicie, że badania nad pamięcią są projektem totalnym, sięgającym po aparaturę wszystkich dyscyplin humanistycznych. Monografię tę od innych dociekań pamięciologicznych różni jednak to, że w centrum swojej refleksji stawia język – język rozumiany szeroko, we wszystkich jego komunikacyjnych i kulturotwórczych aspektach. Jest to nie tylko oddanie sprawiedliwości lingwistyce jak nauce, która pamięcią może – i powinna – się zajmować. Jest to również przeformułowanie paradygmatu badań nad pamięcią, które, marginalizując dotąd rolę języka lub badając ją z językiem w tle, stały na głowie. Refleksja nad pamięcią z językiem na pierwszym planie to refleksja postawiona na nogach.
Z recenzji dr. hab. Macieja Czerwińskiego, Uniwersytet Jagielloński

Marta Wójcicka,
Język pamięci zbiorowej (w kontekście kultury oralności, piśmienności i elektralności). Prolegomena
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.68-93

Waldemar Czachur,
Lingwistyka pamięci. Założenia, zakres badań i metody analizy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.7-55

Edyta Grotek,
Miejsca pamięci a toruńska tożsamość zbiorowa w XIX wieku. Przypadek Kopernika
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.159-187

Teresa Dobrzyńska-Janusz,
Pamięć – z perspektywy badań tekstu i dyskursu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.94-113

Wojciech Chlebda,
Pamięć a język. Zarys relacji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.56-68

Jarosław Bogacki,
Pamięć i język w kontekście dyskursywnego konstruowania śląskiej tożsamości zbiorowej na przełomie XVIII i XIX wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.188-217

Kinga Zielińska,
Pamięć w wymiarze multimodalnym – strategie upamiętniania na przykładzie polskich i niemieckich zapowiedzi internetowych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.218-243

Jan Kajfosz,
Presupozycje w analizie potocznych dyskursów pamięciowych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.114-133

Pierre-Frédéric Weber,
Reżim uczuciowy a pamięć zbiorowa. Polska pamięć o Niemcach po 1945 roku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.244-259

Michael Klemm, https://orcid.org/
Rytuał pamiętania zbiorowego czy polityczny instrument dyskursywny? Struktura, funkcja, zmiany i znaczenie kulturowe telewizyjnych podsumowań roku i wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.134-158