Dźwięk w filmie. Między sztuką a rzemiosłem

Przekrojowa analiza zagadnień dotyczących ontologii dźwięku w filmie. Wykorzystując definicję sztuki sformułowaną przez Władysława Tatarkiewicza, autor omawia sposoby tworzenia, funkcjonowania i percepcji warstwy dźwiękowej oraz jej znaczenie w kreowaniu filmowej rzeczywistości. Tematyka dotycząca audytywnego konstruowania formy filmu, powstawania przeżycia estetycznego oraz wyrażania emocji przedstawiana jest z perspektywy kognitywnej.

******

Sound on Screen. Between Art and Craft

A cross-sectional analysis of issues related to the ontology of sound in film. Using the definition of art formulated by Władysław Tatarkiewicz, the author discusses methods of creation, function and perception of the sound layer as well as its importance in creating film reality. The subject matter, presented from a cognitive perspective, relates to auditory construction of the film form, the creation of the aesthetic experience and expressing emotions.

Keywords: sound in film, movie soundtracks, auditory layer, cognitivism, neoformalism, aesthetics of sound, Władysław Tatarkiewicz, art, the concept of art, recreating reality, constructing forms, creativity, expression, aesthetic experience.

Recenzja książki autorstwa Jerzego Armaty ukazała się w "Magazynie Filmowym" Stowarzyszenia Filmowców Polskich, nr 87/listopad 2018, s. 98: DŹWIĘK BYWA SZTUKĄ »

Jacek Pająk (1987) – reżyser dźwięku, filmoznawca, nauczyciel akademicki. Ukończył Wydział Reżyserii Dźwięku na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie oraz Wydział Administracji i Nauk Społecznych na Politechnice Warszawskiej. Doktor z zakresu reżyserii dźwięku. Przygotowuje rozprawę doktorską w Instytucie Kultury Polskiej na Uniwersytecie Warszawskim, dotyczącą dźwięku w polskim filmie fabularnym. Bierze udział w pracach Zespołu Badań nad Filmem działającym w IKP UW. W kręgu jego zainteresowań naukowych znajduje się estetyka dźwięku oraz relacje między dźwiękiem, widzem i postacią w filmie.

Zawodowo nagrywa efekty dźwiękowe do filmów fabularnych (Papusza, 1920 Bitwa Warszawska, Miasto 44, Twój Vincent, Amok, Cicha noc). Pracuje również jako sound designer i montażysta dźwięku w formach telewizyjnych i kinowych. Podczas kreowania warstwy audytywnej zwraca szczególną uwagę na formę filmu jako całości. W swojej pracy skupia się na tworzeniu wysokiej jakości dźwięku, jego związkach z obrazem oraz na poszerzaniu znaczenia obrazu poprzez warstwę audytywną. Interesuje się także zagadnieniami dotyczącymi prawa autorskiego w filmie. Członek Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Nagrodzony The Golden Reel Award za montaż dźwięku w filmie Powstanie Warszawskie.