Ideologiczne i polityczne uwarunkowania komunikacji językowej

Problematyka jedenastu tekstów, które składają się na oddawany do rąk Czytelnika tom Ideologiczne i polityczne uwarunkowania komunikacji językowej, dotyczy komunikacji w jej ideologicznym i politycznym wymiarze. Zależności między polityką a ideologią, które budzą silne emocje w dyskursie publicznym, nie stały się jednak myślą przewodnią w prezentowanej publikacji. Autorki i autorzy decydują się na wybór jednego z dwóch pojęć i koncentrują zainteresowania badawcze na zjawiskach określanych przykładowo jako zachowanie polityczne, polityka językowa, politolingwistyka, wielkie ideologie, debata polityczna.

Oprócz określonych wizji świata oraz doktryn i programów politycznych, w których światopoglądy znajdują swoje odbicie, szczególne miejsce w tomie zajmuje sprawa wartości i wartościowania: pojęcie wartości moralnych oraz wartościowanie językowe. Lingwistki i lingwiści opierają swoje badania przede wszystkim na materiale polsko-, niemiecko-, angielsko-, francusko- i włoskojęzycznym, czerpiąc w równym stopniu tak ze współczesności, jak z historii. Ze względu na interdyscyplinarny charakter przedstawionych rozważań tom podzielono na pięć części poświęconych sprawom historycznym, terminologicznym, pragmatycznym, translatorycznym oraz dydaktycznym.

******

Ideological and Political Conditions of Language Communication

The eleven texts included in the Ideological and Political Conditions of Language Communication address communication in its ideological and political aspect. The relations between politics and ideology, which arouse strong emotions in public discourse, are not the keynote of the presented publication. The authors choose one of the two notions and focus their research on the phenomena defined as political behaviour, language policy, politolinguistics, major political ideologies, political discourse.

Aside from the defined visions of the world as well as political doctrines and programmes, which reflect beliefs, the book focuses on values and valuation, i.e. moral values and language value. The linguists base their research on Polish, German, English, French and Italian language material, drawing from the present and history. Due to interdisciplinary character of the presented reflections, the volume has been divided into five parts, devoted to historical, terminological, pragmatic, translational and didactic matters.

Keywords: ideology, politics, communication, language value, political debate, discourse.

Zobacz inne publikacje w serii: Forum Semantyczne »

Książka wpisuje się w krajobraz przeżywających w ostatnich latach swój rozkwit badań językoznawczych o nachyleniu interdyscyplinarnym, stanowiąc ważną próbę ich dokumentacji. Przegląd spisu treści przynosi obraz konsekwentnego i w pełni świadomego wyboru poruszanych tematów. Redaktorom udało się zebrać szereg szczegółowych opracowań zainspirowanych ideologicznymi i politycznymi uwarunkowaniami komunikacji językowej. W wyborze tym uzasadnia się wartość monografii, która w jedenastu rozdziałach oferuje paletę interesujących spostrzeżeń i perspektyw, będącą częścią szerokiego spektrum wybranego tematu. Opierając się na materiale polsko-, niemiecko-, angielsko-, francusko- i włoskojęzycznym oraz czerpiąc w równym stopniu tak ze współczesności, jak i z historii, monografia pokazuje, gdzie lingwistyka tekstu i dyskursu politycznego i ideologicznego – pod względem treści i metody – znajduje się dzisiaj i dokąd może prowadzić jej droga w przyszłości.
Z recenzji prof. dr. hab. Andrzeja Fereta

Anna Maria Harbig, https://orcid.org/0000-0003-0749-6734
Hierarchia języków w szkołach Galicji w narracji urzędników habsburskich pod koniec XVIII wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.32-52

Karolina Zajączkowska, https://orcid.org/0000-0001-6205-5865
Ideologia w podręcznikach szkolnych do historii. Przykład bitwy pod Wiedniem w podręcznikach polskich i austriackich
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.217-232

Urszula Topczewska, https://orcid.org/0000-0001-7010-6570
Język czy dyskurs? Refleksje metodologiczne nad przedmiotem badań politolingwistyki
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.99-116

Małgorzata Guławska-Gawkowska, https://orcid.org/0000-0002-4177-004X
Metafory zdrowia i choroby w świetle wielkich ideologii
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.139-156

Agnieszka Kulczyńska, https://orcid.org/0000-0001-8273-7185
Montaż telewizyjnej debaty polityków jako narzędzie retoryczne – debata prezydencka we Francji (Emmanuel Macron – Marine Le Pen, 2017)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.169-196

Michał Basiak, https://orcid.org/0000-0002-7518-8031
O językowej polityce zacierania śladów kłopotliwej historii na przykładzie Centrum Bankowo-Finansowego (wcześniej siedziby Komitetu Centralnego PZPR) w Warszawie
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.117-138

Anna Just, https://orcid.org/0000-0003-3669-5038
O polityce, politykach i politycznym zachowaniu w XVII wieku w świetle dzieł Macieja Gutthätera-Dobrackiego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.15-31

Piotr Nagórka, https://orcid.org/0000-0003-3675-9097
Pojęcia wartości moralnych ks. prof. Józefa Tischnera. Diagnoza terminologiczna na podstawie cyklu telewizyjnego rozmów Józefa Tischnera z Jackiem Żakowskim „Tischner czyta katechizm”
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.78-98

Michał Fijałkiewicz, https://orcid.org/0000-0002-8978-8943
Termin Europa Środkowa i jego konotacje
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.53-77

Tomasz Konik, https://orcid.org/0000-0002-7314-908X
Tłumaczenie a ideologia – o wyborach tłumacza (i/lub redaktora), świadomych i nie tylko
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.197-216

Albert Guziak, https://orcid.org/0000-0001-8748-624X
Wartościowanie językowe w komunikacji politycznej na przykładzie przekazów medialnych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323551218.pp.157-168