Dożywotni więźniowie. Najlepsi z najgorszych i źli stale

Publikacja prezentująca najnowsze, unikalne i kompleksowe wyniki badań grupy 290 więźniów dożywotnich, będąca podsumowaniem pięcioletnich badań nad karą dożywotniego pozbawienia wolności i charakteryzująca się interdyscyplinarnym ujęciem tej problematyki z perspektywy prawnej, kryminologicznej i psychologicznej. Zabierają w niej głos wybitni eksperci oraz praktycy – m.in. prawnicy, psychologowie, funkcjonariusze Służby Więziennej, a wreszcie, sami skazani.

Głównym celem tej monografii jest odpowiedź na pytanie, jaki jest przeciętny więzień dożywotni (statystyczny wizerunek skazanego), a także czy w grupie 290 badanych są ci najlepsi i ci najgorsi, oraz co o tym przesądza. Odnosząc się do właściwych teorii, m.in. deprywacji, importu, racjonalnego wyboru, autorzy zebranych tu tekstów opisują, jak skazani adaptują się do warunków bezterminowej izolacji, a także jak adaptuje się do nich system więzienny, jak obie strony ustosunkowują się do istoty orzekania i wykonywania kary dożywotniego pozbawienia wolności, a także do wagi diagnozy i możliwości oddziaływania na skazanych w więzieniu. Prawdziwe kompendium wiedzy kryminologicznej i psychologicznej zebranej wokół sprawcy-skazanego-człowieka.

******

The Best of the Worst and the Always Bad

The publication presents the latest, unique and complex results of the research on the group of 290 life-term prisoners. It summarises the five-year study on life imprisonment sentence and explores the problem from the legal, criminological and psychological perspective, giving voice to leading experts and practitioners: lawyers, psychologists, prison officers and finally the sentenced themselves.

The main aim of the monograph was to answer the question what a typical life-term prisoner is (a statistical image of a sentenced) and if in the group of the 290 studied there are those best and worst and what determines it. With reference to appropriate theories, such as deprivation, import, rational choice, the authors of the texts collected here describe how the sentenced adapt to the conditions of lifetime isolation and how the prison systems adapts to them, how both sides respond to passing and executing life imprisonment sentence and how they view the diagnosis and the possibility of interacting with the sentenced in prison. It is a true compendium of criminological and psychological knowledge of the perpetrator–sentenced–human.

Keywords: life imprisonment sentence, prison, prisoners, prison service, diagnosis, personality disorder, rehabilitation, the right to hope.

Monografia w całości utrzymuje się w duchu humanizmu, absolutnie koniecznego w odniesieniu do sprawców ciężkich przestępstw, wobec których społeczeństwo nie tylko nie wykazuje zrozumienia, ale nawet litości. Celem wspólnym zebranych w pracy opracowań jest […] udzielenie odpowiedzi na […] pytanie […], jaki jest cel i sens orzekania i wykonywania kary dożywotniego pozbawienia wolności, stanowiącej obecnie surogat śmierci.
Z recenzji prof. dr hab. Teresy Gardockiej

Lektura tej książki z pewnością może okazać się owocna dla osób, które z racji wykonywanego zawodu mają do czynienia ze skazanymi na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Do tej grupy zaliczyć należy nie tylko funkcjonariuszy i pracowników więziennictwa. Jestem przekonany, że książka spotka się z uwagą sędziów orzekających w sprawach karnych, oskarżycieli publicznych, adwokatów, radców prawnych, pracowników socjalnych […] [a także] psychologów, lekarzy, socjologów, pedagogów.
Z recenzji dr. hab. Adama Kwiecińskiego, prof. UWr

Justyna Włodarczyk-Madejska, https://orcid.org/0000-0003-0734-6293
Dominik Wzorek, https://orcid.org/0000-0001-5274-2784
„Made in Poland, back from abroad” – Polacy skazani za granicą i poddani ekstradycji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.493-513

Beata Pastwa-Wojciechowska, https://orcid.org/0000-0002-0561-6125
Czy jedna diagnoza wystarczy? Wartość opiniowania psychologiczno-penitencjarnego dla więźnia i systemu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.381-403

Maria Gordon, https://orcid.org/0000-0002-5068-4223
Diagnoza psychologiczno-penitencjarna skazanych na dożywotnie pozbawienie wolności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.333-379

Paweł Szczepaniak, https://orcid.org/0000-0002-3354-1378
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.547-601
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.547-601

Wojciech Zalewski, https://orcid.org/0000-0001-5539-7162
Kara dożywotniego pozbawienia wolności – geneza i obowiązywanie w kolejnych latach
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.183-201

Maria Ejchart-Dubois, https://orcid.org/
Kobiety dożywotnio pozbawione wolności. Tęsknota, bezradność i nadzieja
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.635-675

Barbara Błońska, https://orcid.org/0000-0001-5307-9785
Ewa Dawidziuk, https://orcid.org/0000-0003-1262-5617
Kto się za nami wstawi? Dożywotni w skargach do Rzecznika Praw Obywatelskich
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.515-545

Maria Niełaczna, https://orcid.org/0000-0003-2384-0902
Joanna Klimczak, https://orcid.org/0000-0002-1534-6317
Najlepsi z najgorszych i źli stale – wyniki badań 290 akt penitencjarnych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.25-180

Olga Brodzińska-Żukowska, https://orcid.org/
Newralgiczne momenty kary dożywotniego pozbawienia wolności a reakcja systemu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.433-465

Maria Niełaczna, https://orcid.org/0000-0003-2384-0902
Joanna Klimczak, https://orcid.org/0000-0002-1534-6317
O karze dożywotniego pozbawienia wolności w pierwszej osobie: narracje więźniów
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.767-795

Maria Gordon, https://orcid.org/0000-0002-5068-4223
Opiniowanie sądowo-psychologiczne skazanych odbywających karę dożywotniego pozbawienia wolności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.305-328

Maria Niełaczna, https://orcid.org/0000-0003-2384-0902
Plan kary, program naprawczy i autopilot
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.689-709

Robert Poklek, https://orcid.org/0000-0002-4727-8806
Postępowanie i postawy personelu więziennego wobec skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności – głos w dyskusji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.731-763

Maria Niełaczna, https://orcid.org/0000-0003-2384-0902
Prawo więźnia dożywotniego do wykształcenia wyższego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.603-633

Leszek Wilk, https://orcid.org/0000-0002-9615-1262
Problem ułaskawienia skazanych na karę dożywotniego pozbawienia wolności w kontekście próśb o ułaskawienie i opinii sądów
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.251-281

Dominika Kapała, https://orcid.org/
Strach się bać – terapeutyczni niepsychotyczni
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.711-729

Paweł Dobosz, https://orcid.org/
Uzasadnienia sądowe kary dożywotniego pozbawienia wolności – zbieżności na tle zdania odrębnego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.203-249

Piotr Stępniak, https://orcid.org/0000-0001-8828-7031
Uzasadnienie podwyższenia progu warunkowego przedterminowego zwolnienia do 50 lat w doktrynie prawa karnego i orzecznictwie sądów
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.283-302

Monika Badowska-Hodyr, https://orcid.org/0000-0001-7000-3248
What Works? Wolność – godność – tożsamość fenomenem w kontekście pracy z więźniami odbywającymi karę dożywotniego pozbawienia wolności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.677-687

Jerzy Pobocha, https://orcid.org/
Zabójca sadystyczny. Zygmunt, syn Zygmunta. Studium przypadku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.409-429

Kamil Miszewski, https://orcid.org/0000-0003-0728-3819
Życie niespektakularne czy już wegetacja? O funkcjonowaniu w więzieniu (niektórych) skazanych na dożywotnie pozbawienie wolności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323555315.pp.467-491