Opowieść – naród – śmierć. O późnym politycznym pisarstwie Jarosława Marka Rymkiewicza

Prezentowana książka omawia fenomen późnego politycznego pisarstwa Jarosława Marka Rymkiewicza, na które składają się tomy tworzące cykl określany mianem „tetralogii polskiej” (Wieszanie, Kinderszenen, Samuel Zborowski, Reytan. Upadek Polski), a także tzw. „wiersze obywatelskie”. Teksty te – wraz z publicznymi wypowiedziami pisarza – pod koniec pierwszej i w drugiej dekadzie XXI wieku konstytuowały zjawisko „społecznego wpływu” Rymkiewicza odnotowywane przez licznych badaczy i komentatorów. Autor publikacji, wykorzystując narzędzia literaturoznawcze, kulturoznawcze, filozoficzne i socjologiczne, odkrywa zawoalowany, skrywany, sens twórczości poety, niejednokrotnie podważając lub czyniąc problematycznym dobrze utrwalony w rymkiewiczologicznej doksie obraz pisarza – „krwawego wieszcza prawicy”.

******

The Story – the Nation – the Death. Regarding the Late Political Writing of Jarosław Marek Rymkiewicz

The presented book discusses the phenomenon of late political writing of Jarosław Marek Rymkiewicz, which consists of volumes forming a series known as ‘Polish tetralogy’ (Wieszanie [Hanging], Kinderszenen, Samuel Zborowski, Reytan. Upadek Polski [Reytan. The Fall of Poland]) as well as the so-called ‘civil poems’. These texts – including the public statements of the author – at the end of the first and during the second decade of the 21st century created the phenomenon of ‘social impact’ of Rymkiewicz reported by numerous researchers and broadcasters. The author of the publication, using the literary, cultural, philosophical, and sociological tools, discovers the veiled, hidden meaning of the poet’s work, repeatedly challenging and making problematic the well-established in the Rymkiewicz’s doxa image of the writer – ‘the bloody bard of the Right Wing’.

Keywords: Rymkiewicz, nation, thymos, politics, sublimity.

[…] To znakomite studium późnego pisarstwa Jarosława Marka Rymkiewicza. […] Rozległa znajomość polskiej literatury romantycznej, niezbędna przy lekturze twórczości autora Żmuta, pozwala Czardybonowi na […] prezentowanie subtelnych interpretacji w nowych, nierzadko nieoczekiwanych odsłonach ukazujących Rymkiewiczowskie imponderabilia, jak: naród, historia, tradycja, pamięć kulturowa, idea polskości. Ponadto przywoływany szeroki kontekst myśli filozofów bliskich Rymkiewiczowi […] pomaga odsłonić jego myślowy fundament i źródła wyrażanych przekonań.
Z recenzji prof. dr hab. Joanny Dembińskiej-Pawelec

[…] Widzę wśród odbiorców tej książki nie tylko literaturoznawców i biografistów, ale również polityków, historyków oraz szerszą publiczność zainteresowaną współczesną polską literaturą polityczną. Z pewnością publikacja Marcina Czardybona stanowić będzie lekturę obowiązkową dla wszystkich piszących w przyszłości o twórczości Jarosława Marka Rymkiewicza.
Z recenzji dr. hab. Krzysztofa Zajasa, prof. UJ

Marcin Czardybon – literaturoznawca, politolog. Pracownik Zakładu Literatury XX i XXI wieku (Instytut Literatury Polskiej, Wydział Polonistyki UW). Członek Pracowni Badań Kontekstowych i Literaturoznawczych Studiów Translatologicznych oraz Pracowni Antropologicznych Problemów Literatury. Redaktor kwartalników „Tekstualia. Palimpsesty Literackie Artystyczne Naukowe” i „Tlen Literacki”.