Pożegnanie z Matką Polką? Dyskursy, praktyki i reprezentacje macierzyństwa we współczesnej Polsce - pdf

Jak w okresie transformacji ustrojowej i ekonomicznej zmieniało się w Polsce macierzyństwo? Jak ewoluowały wzorce, ideologie, postawy, reprezentacje, a także praktyki życiowe związane z rolą matki? Autorki książki odpowiadają na te pytania w sposób kompleksowy i wielowątkowy, stawiając jednocześnie świetnie udokumentowaną, a przy tym prowokacyjną hipotezę: że mit Matki Polki w naszej kulturze się wyczerpał i pora się z nim ostatecznie pożegnać.

Potocznie macierzyństwo jest postrzegane jako coś oczywistego, wolnego od komplikacji: miłość i opiekuńcza rola matki to prosty efekt kobiecej natury, pochodna "instynktu", [...] zarazem pragnienie i obowiązek każdej kobiety. Jednak pod powłoką tych gładkich oczywistości kryje się głęboka ambiwalencja. Wewnętrznie sprzeczny, pełen napięć, lęków i pęknięć okazuje się zarówno kulturowy przekaz dotyczący macierzyństwa (prasa, poradniki, seriale, powieści), jak i narracje samych kobiet (głosy z forów internetowych lub opowieści z przeprowadzonych przez badaczki wywiadów).
[...] Tom "Pożegnanie z Matką Polką" to prawdziwa kopalnia genderowej wiedzy z różnych dyscyplin. [...] Zarazem jest to swoisty manifest młodego pokolenia politycznie zaangażowanych badaczek tej problematyki. Pożegnanie... pokazuje dobitnie, iż w polskim feminizmie akademickim następuje przesunięcie akcentów, a może nawet zmiana paradygmatu. Książka rzuca też istotne wyzwanie badaczom współczesnej polskiej kultury, a także twórcom i komentatorom polskiej polityki społecznej. Powinien ją przeczytać każdy, kto zastanawia się, dlaczego w ojczyźnie Matki Polki − kraju, którego obywatele i obywatelki od lat niezmiennie deklarują, że najważniejsza w ich życiu jest rodzina - rodzi się tak mało dzieci.

Z recenzji Agnieszki Graff

Magdalena Radkowska-Walkowicz,
Aaaby wynająć brzuch. Antropologiczne konteksty macierzyństwa zastępczego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.331-354

Elżbieta Korolczuk, https://orcid.org/
Ciało z ciała matki? Konstruowanie macierzyństwa i seksualności w kontekście międzypokoleniowym
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.215-234

Beata Łaciak,
Ciąża i macierzyństwo. Serialowe reprezentacje jako element społecznego dyskursu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.393-420

Joanna Mizielińska, https://orcid.org/
Czy macierzyństwo jest już od zawsze heteroseksualne? Próba refleksji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.235-266

Karolina Stefaniak, https://orcid.org/
Edyta Zierkiewicz, https://orcid.org/
Czy Matka Polka czeka na „powrót taty”? Konstruowanie poczucia rodzicielstwa u mężczyzn przez deprecjonowanie kobiet w rolach macierzyńskich w „Gazecie Wyborczej”
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.71-96

Julia Kubisa, https://orcid.org/
Feministyczne macierzyństwo: AKCJA! Nowe formy feministycznego aktywizmu na przykładzie Fundacji MaMa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.289-308

Anna Titkow, https://orcid.org/
Figura Matki Polki. Próba demitologizacji
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.27-48

Agnieszka Gajewska, https://orcid.org/
Joanna Lisek, https://orcid.org/
Grzeszne wiersze o matce. Pożegnanie z Jidysze Mame?
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.165-186

Katarzyna Stańczak-Wiślicz,
Matki biedne, nieszczęśliwe, złe. Luki dominującego dyskursu macierzyństwa w popularnych magazynach kobiecych
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.375-392

Barbara Banasiuk, https://orcid.org/
Matki gorszego Boga
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.355-374

Sylwia Urbańska,
Naturalna troska o ciało i moralność versus profesjonalna produkcja osobowości. Konstruowanie modelu człowieka w dyskursach macierzyńskich w latach 70. (PRL) i na początku XXI wieku
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.49-70

Renata Ewa Hryciuk,
O znikającej matce. Upolitycznione macierzyństwo w Ameryce Łacińskiej i w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.267-288

Agnieszka Mrozik,
Polka, Europejka, obywatelka. Figura Matki Polki w najnowszej twórczości i działalności politycznej Manueli Gretkowskiej
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.421-439

Klaudyna Świstow, https://orcid.org/
Rodzicielstwo wirtualne. Duchowa adopcja jako nowa forma rodzicielstwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.309-330

Anna Zdrojewska-Żywiecka, https://orcid.org/
Terror laktacyjny versus nagonka butelkowa. O konfliktach między kobietami w zakresie praktyk macierzyństwa
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.125-146

Agata Młodawska, https://orcid.org/
Tradycyjna polska stygmatyzacja czy ponowoczesne neoliberalne wykluczenie? Analiza internetowego dyskursu kobiecej bezdzietności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.97-124

Agnieszka Kościańska,
Twórcze odgrywanie Matki Polki i Matki Boskiej. Religia a symbolika macierzyńska w Polsce
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.147-164

Marta Godlewska-Goska, https://orcid.org/
Wzorce macierzyństwa wśród Romów mieszkających w Polsce. Przyczynek do analizy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323511175.pp.187-214