Podmioty bezczynności

Temat monografii zrodził się z dwóch potrzeb: teoretycznej i społecznej. W refleksji nad „bezczynnością” nie chodziło o fetyszyzację stanu faktycznego bądź nihilistyczne kreślenie końca sprawczości, a raczej o krytyczny namysł nad tym, co nieudane, niesamodzielne, nibyczynne, nadczynne, niechlujne, impotentne, zanikające, jałowe, depresyjne, melancholijne, ubezczynniające, nieskuteczne, zaniechane, niewiadome lub występujące przeciwko bezczynności. Z jednej strony bezczyn może mieć potencjał twórczy, z drugiej – zawsze jest czyjś: państwa, władzy, społeczności, instytucji, grupy, wspólnoty, jednostki, twórcy.

******

The Actors of Idleness

The subject of the monograph arose from two needs: theoretical and social. The reflection on “idleness” was not about fetishization of the factual state or nihilistic drafting of the end of agency, but about critical reflection on what failed, what is dependent, seemingly active, overactive, scruffy, impotent, vanishing, idle, depressing, melancholic, ineffective, discontinued, unknown or acting against idleness. On the one hand, idleness has creative potential, on the other hand, there is always someone else: the state, authorities, society, institution, group, community, individual, creator.

Keywords: idleness, literary theory, literary criticism, actors of idleness, the Parabasis Series.

Zobacz inne publikacje z serii Parabaza »

Wartość recenzowanej pracy, jej nowatorstwo, polega na wydobyciu potencjału badawczego kategorii bezczynności, która pod piórem badaczy jest wspólnym mianownikiem dla tak, wydawałoby się, odmiennych zjawisk, jak melancholia, koniunkturalizm, ableizm czy obojętność, analizowanych w konkretnych przejawach w przekroju historycznym lub w odniesieniu do aktualnych problemów i bieżących wydarzeń. Zasługą autorów jest nie tylko zwrócenie uwagi na różne aspekty kulturowej i społecznej bezczynności, także w obszarach, w których nie była ona dotąd identyfikowana, ale przede wszystkim upominanie się o jej podmiotowy wymiar, pokazywanie, że nie jest to bezczynność bezosobowa. Tytułowe podmioty bezczynności to więc konkretne jednostki lub określone grupy: twórca, badacz, interpretator, improwizator, postać literacka, ale też dana społeczność czy instytucja.
Dr hab. Anna Skubaczewska-Pniewska, prof. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Przedstawiona publikacja to przede wszystkim głos młodego pokolenia, starającego się wnieść do współczesnej humanistyki własny, oryginalny wkład, przejawiający się w języku, sięgającym po niewyeksploatowaną jeszcze i odpowiadającą dzisiejszej wrażliwości kategorię. Udowadniając jej poznawczą operacyjność, autorzy i autorki tomu dokonują przewrotnej reaktywacji strukturalistycznego konceptu „podmiotu czynności twórczych”, dostosowując go do epoki prymatu teorii kulturowej oraz humanistyki zaangażowanej, pozostającej w bliskim uścisku z teraźniejszością. W czasach, które wymuszają na akademikach bliską korporacyjnym, kapitalistycznym standardom produktywność, dyskusja, której przedmiotem staje się pogardzana z tej perspektywy bezczynność, nabiera przy tym dodatkowych sensów.
Dr hab. Maria Tarnogórska, prof. Uniwersytetu Wrocławskiego

Aleksandra Ziobro, https://orcid.org/0000-0001-7297-5382
(Bez)czynność interpretacji na przykładzie Odyseusza przy maszcie Marcii Sá Cavalcante Schuback
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.205-218

Mateusz Kaliński, https://orcid.org/0000-0003-0087-0375
„O końcu świata, który trwa, przypominam sobie nieczęsto, są bowiem sprawy ważniejsze”. Nawiedzona codzienność w Mer de Glace Małgorzaty Lebdy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.355-380

Helena Markowska-Fulara, https://orcid.org/0000-0003-1219-3084
„To bieda, że nic zacząć nie mogę…” – Szczęsny Kossakowski jako podmiot bezczynności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.73-92

Agata Żaglewska, https://orcid.org/0000-0001-6192-5531
„To nie dziewczę mówi, ale przez dziewczę mówi”. Nieudane performanse Deotymy
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.47-72

Jadwiga Biernacka, https://orcid.org/0000-0002-3783-4098
„Żaden pałac nie runie sam z siebie”. Przepis na reportaż skuteczny (i nieskuteczny)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.265-286

Joanna Jeziorska-Haładyj, https://orcid.org/0000-0001-9183-2125
Bezczynność bohaterki drugoosobowej biografii
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.287-304

Zuzanna Sala, https://orcid.org/0000-0002-9083-6148
Depresja a melancholia. Depresja jako kategoria interpretacyjna
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.305-328

Agnieszka Kluba, https://orcid.org/0000-0003-0253-3751
Dyskursy nibyczynności
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.381-389

Katarzyna Kuczyńska-Koschany, https://orcid.org/0000-0002-1671-2278
Hercen, wolność, my
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.11-22

Monika Kopcik, https://orcid.org/0000-0002-9560-0951
Imperatyw deskryptywny w Dociekaniach filozoficznych Ludwiga Wittgensteina
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.117-136

Magda Nabiałek, https://orcid.org/0000-0003-2487-5146
Marionetka i linoskoczek. Figury bohatera w dramacie dwudziestolecia międzywojennego
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.23-46

Wiosna Szukała, https://orcid.org/0000-0002-2754-680X
Mój rok relaksu i odpoczynku Ottessy Moshfegh i Serotonina Michela Houellebecqa w świetle koncepcji bezczynności Giorgia Agambena
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.329-354

Karolina Anna Kulpa, https://orcid.org/0000-0002-8560-6401
Niechlujna wirtuozeria Stefana Themersona
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.137-164

Łukasz Wróbel, https://orcid.org/0000-0003-3284-9298
O impotencji, zaniku woli oraz braku sprawczości (Flaubert, Melville)
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.93-116

Anna Piniewska, https://orcid.org/0000-0002-8474-8037
O niepełnosprawności. Bez tytułu
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.245-264

Alina Molisak, https://orcid.org/0000-0002-1862-8782
Przeciwko bezczynności – żydowskie młodzieżowe farmy rolnicze
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.219-244

Adela Kobelska, https://orcid.org/0000-0002-4357-9230
Tryby literaturoznawczej bezczynnośc. iKoło Polonistów UP
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.165-184

Piotr Sidorowicz, https://orcid.org/0000-0002-7418-9518
W sprawie rozprawy tendencyjnej. O nadczynności Stefana Żółkiewskiego w Sporze o Mickiewicza
https://doi.org/10.31338/uw.9788323563457.pp.185-204